Palestyński Festiwal Filmowy w Amsterdamie
W dniach 10-13 października w stolicy Niderlandów odbyła się czwarta edycja Palestinian Film Festival Amsterdam. Impreza odbywała się w kinach LAB111, Kriterion, De Uitkijk i Ventilator. Jest to jedyny cykliczny przegląd kina palestyńskiego w krajach Beneluxu, albo inaczej, kina palestyńskich twórców, z których wielu zmuszonych jest tworzyć z dala od swojej ojczyzny.
Pokazano, m. in. znany z zeszłorocznego festiwalu w Wenecji, przepiękny film dokumentalny Liny Soualem Żegnaj, Tyberiado (2023). Opowiada on o matce reżyserki, aktorce Hiam Abbass, znanej szerokiej publiczności z serialu Sukcesja. Dokument Yousefa Sroujiego Three Promises (2023), który powstał z taśm VHS nagranych przez matkę reżysera w czasie Drugiej Intifady. Wyświetlono też Lyd (2023) Ramiego Younisa i Sary Emy Friedland oraz filmy żyjącego w Norwegii Mohameda Jabaly’ego: Life Is Beautiful (2023) i Ambulance (2016).
Oprócz filmów pełnometrażowych, program festiwalu uwzględniał również krótkie metraże, zaprezentowane w kilku blokach. Jeden był retrospektywą eksperymentów obecnej na imprezie Razan Al-Salah. W bloku „Fashion Programme” pokazano krótkie filmy eksplorujące punkty przecinania się mody, tożsamości i życia w warunkach kolonialnej, rasistowskiej przemocy Izraela. W tym zestawie znalazło się kilka wideoklipów wyreżyserowanych przez palestyńskiego piosenkarza Bashara Murada, który przyjechał do Amsterdamu z paryskiej rezydencji artystycznej. Kurator tego wyboru, Roberto Filipello, zwrócił uwagę publiczności, że przebieranie się przez izraelskich żołnierzy w sukienki i bieliznę zamordowanych czy wypędzonych kobiet to jedno z wielu zachowań, które armia izraelska powtarza po żołnierzach nazistowskich Niemiec.
W ramach festiwalu odbyły się też spotkania poświęcone innym niż film manifestacjom palestyńskiej kultury, m.in. z dwojgiem poetów, którzy poznali się jako aktorzy w legendarnym Freedom Theatre w Dżeninie. Niderlandzko-amerykańska poetka Shira Wolfe i Gráinnemir Amir Abualrob, Palestyńczyk żyjący obecnie w Irlandii. Oboje czytali swoje wiersze, Wolfe zaprezentowała także swój esej filmowy Tracing Darwish (2016), w którym Abualrob udzielił swojego głosu.
Siłą rzeczy nad imprezą ciążyła bolesna świadomość ludobójstwa przeprowadzanego na Palestyńczykach w Gazie przez Izrael. Natomiast udało się dotknąć także innych kwestii. Organizatorzy oddali głos palestyńskim osobom nieheteronormatywnym, kierując rozmowy podczas spotkań o pinkwashingu, realizowanym cynicznie w propagandowym izraelskim dyskursie.
