Relacja z okupacji. Akademia dla Palestyny

15 października zakończył się 145-dniowy strajk okupacyjny studentów UJ. Zaprosiliśmy reprezentantkę Akademii dla Palestyny, by opisała w zarysie działania strajkujących na terenie Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Z przyjemnością oddajemy głos zaangażowanym w sprawę Palestyny.
Redakcja
vivapalestyna.pl

Gdy początkiem maja w naszych głowach zaczęły kiełkować myśli o okupacji uniwersytetu, izraelska ofensywa na Strefę Gazy trwała od ośmiu miesięcy, a ludobójcza fala dosięgała Rafah. Nigdy byśmy nie przypuszczali, że nasz strajk okupacyjny potrwa cztery miesiące.

24 maja w porozumieniu z Warszawą rozpoczęliśmy okupację – w parku Autonomia przy Wydziale Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego na Nowym Świecie i na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego przy Grodzkiej 52, w budynku Collegium Broscianum, które na cztery kolejne miesiące przemianowaliśmy na OCB (Okupowane Collegium Broscianum). Szybko zorientowaliśmy się, że strategią obu uczelni było po prostu „przeczekanie” nas.  W wyniku tego pierwsze dni protestu spędziliśmy zamknięci za bramą Collegium, bez żadnych informacji ze strony władz uczelni. Nie traciliśmy jednak czasu, powołując Uniwersytet Palestyński, organizowaliśmy wykłady o historii i kulturze Palestyny, o islamie, o kryzysie humanitarnym. Nazwaliśmy nasze namioty na cześć  zrównanych z ziemią uniwersytetów ze Strefy Gazy. Cały czas przy tym werbowaliśmy nowe osoby. Nasz protest wzbudził duże zainteresowanie, pod bramą cały czas pojawiało się mnóstwo osób. To w trakcie pierwszego solidemo [demonstracji solidarnościowej – przyp. red.] padło nasze późniejsze motto: „jest tylko jedna dobra strona krat”.  Od tamtej pory nieustannie, za dnia, jak i w nocy, rozmawialiśmy z ludźmi z różnych stron świata i o różnych poglądach. Zwykle udawało się dojść do porozumienia, pomimo że reakcje na nasz protest zza drugiej strony krat nieraz były nie tylko nieprzychylne, ale czasem wręcz agresywne. Zawsze staraliśmy się deeskalować potencjalne konflikty, choć czasem było to niełatwe. Kontrowersje często wzbudzała nie sama kwestia palestyńska, ale flaga Ukrainy i LGBTQ+, czasem też antyfaszystowska. Uważamy, że walka o wyzwolenie jest walką o wyzwolenie wszystkich, dlatego naszym zdaniem sprawy te są ze sobą połączone. O tym też zawsze mówiliśmy przy bramie.

Po trzech pierwszych dniach – milczenie jest bowiem ulubioną taktyką polskich uczelni – furtka została otwarta, ale przez około miesiąc przepływ osób był kontrolowany przez firmę ochroniarską. Pierwszą rozmowę z władzami uczelni odbyliśmy w poniedziałek, a po ok. 1,5 tygodnia, 3 czerwca, podpisaliśmy warunki strajku (wynegocjowaliśmy dostęp do sal 71 i 79). Decyzją rektora brama wjazdowa na Grodzką 52 pozostała zamknięta na kolejne trzy miesiące. Tego dnia, a 10-tego naszego strajku, studenci Uniwersytetu Wrocławskiego rozpoczęli własną okupację.

W oczekiwaniu na bardziej zdecydowany ruch ze strony władz uczelni, wykłady Uniwersytetu Palestyńskiego i warsztaty z haftu palestyńskiego trwały w najlepsze. W tym czasie, po pomyślnym zakończeniu strajku na Kamionce, liczyliśmy na równie szybką reakcję. Przeliczyliśmy się, gdy na spotkaniu Uczelnianej Rady Samorządu Studentów w trybie zdalnym (!) nie pojawił się żaden przedstawiciel władz uczelni. URSS wydała oświadczenie, w którym poparła nas w większości postulatów. Niestety, pomimo dobrej woli części samorządu, owe poparcie było jedynie deklaratywne.

10 czerwca odbyły się pierwsze negocjacje w sprawie postulatów. Został wtedy powołany Zespół Roboczy ds. Współprac z Izraelskimi Podmiotami, który zakończył swoją pracę i opublikował raport 18 lipca.

Fot. Jarosław Pietrzak

11 czerwca władze UW spacyfikowały warszawski protest. Policja wyrzuciła protestujących studentów z terenu Uniwersytetu. 29 studentom sprzeciwiającym się ludobójstwu w Strefie Gazy postawiono zarzuty karne za zakłócanie miru domowego. Niecałe dwa tygodnie później, 5 lipca powołaliśmy Ogólnopolski Komitet Strajkowy, wzywając do negocjacji KRUP (Konferencję Rektorów Uczelni Polskich). W manifeście OKS wymieniliśmy nasze cztery początkowe postulaty, a ponadto wnieśliśmy o odwołanie zarzutów karnych, jak i rozpoczęcie rozmów ze studentami.

26 czerwca odbyły się obrady Senatu UJ, na których przedstawiliśmy nasz projekt uchwały. Projekt został odrzucony, a w jego miejsce przyjęty został projekt rektorski. Przegłosowana uchwała była kolejnym pokazem symetryzmu uczelni – „apelem do obu stron konfliktu”. Już w tytule czytamy, że jest to „stanowisko w sprawie działań wojennych w Strefie Gazy”, działań – jak czytamy dalej – „dokonywanych w imieniu państwa Izrael oraz przez terrorystów z Hamasu”. Tekst uchwały mówi także o ofiarach tych działań, którymi są m. in. uchodźcy, pomija jednak to, skąd są. Nie wspomniano również o okupacji Palestyny (nasz pierwszy postulat). Jednak za najistotniejszy uznajemy fragment, w którym padają słowa, iż izraelskie bombardowania „doprowadziły do śmierci ogromnej liczby osób oraz do prawie całkowitego unicestwienia infrastruktury krytycznej, niezbędnej do funkcjonowania ludności”. Stanowi to zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości. Na tym cytacie bazowaliśmy w naszej argumentacji na kolejnych etapach negocjacji.
W akcie sprzeciwu wobec stanowiska, które uważamy za niewystarczające, zablokowaliśmy tamtego dnia bramy Collegium Novum. Rektor wyszedł, żeby z nami porozmawiać po 6 godzinach blokady. Obiecał nam wtedy negocjacje z udziałem mediów.

18 lipca Zespół Roboczy ds. Współprac z Izraelskimi Podmiotami opublikował raport z efektami swojej pracy. Później wielokrotnie odkrywaliśmy jego niekompletność, finalnie jednak, po jego uzupełnieniu, zgodziliśmy się go zaakceptować, skupiając się na pracy z zawartymi w nim danymi.

Pod koniec lipca we Wrocławiu odbył się Pierwszy Ogólnopolski Zjazd Delegatów Akademii dla Palestyny, w trakcie którego powołaliśmy struktury ogólnokrajowe oraz rozpoczęliśmy rozmowy o stypendiach dla studentów z Palestyny. Na chwilę obecną trwają rozmowy na poziomie ministerialnym oraz na kilku polskich uczelniach.

Ponad miesiąc później, początkiem września, zorganizowaliśmy Drugi Ogólnopolski Zjazd Delegatów Akademii dla Palestyny w Krakowie, goszcząc u siebie reprezentacje z całej Polski. Zjazd zwieńczony został pamiętną debatą akademicką (można ją obejrzeć w całości), w której wzięli udział eksperci oraz przedstawiciele Akademii dla Palestyny. W trakcie dyskusji publicznie przedstawiony został raport Zespołu Roboczego ds. Współprac z Izraelskimi Podmiotami, do którego odnieśliśmy się krytycznie. Debata ta bardzo zapadła nam w pamięci, nie tylko ze względu na niespełnioną bezstronność moderacji, ale również na argumenty ekspertów, które były ze sobą sprzeczne, a niektóre jawnie rasistowskie.

Od połowy września negocjacje nabrały tempa, w wyniku czego 30 września podpisaliśmy porozumienie kończące strajk okupacyjny. Ustaliliśmy w nim, że UJ będzie unikać zawierania umów z podmiotami izraelskimi, a dotychczas podpisane zrewiduje w ramach pracy powołanej w tym celu komisji, w której skład wejdą przedstawiciele ADP. Tego samego dnia oddaliśmy salę 79, a 15 października opuściliśmy budynek Collegium Broscianum.

Warto podkreślić, że koniec krakowskiego strajku okupacyjnego nie oznacza końca działalności Akademii dla Palestyny – nadal prężnie działamy w licznych polskich miastach! Zaś krakowski oddział ADP planuje powołać organizację studencką na Uniwersytecie Jagiellońskim, oprócz tego kontynuując akcję protestacyjną, aż nasze postulaty nie zostaną spełnione.

Julia Derewiecka

Akademia dla Palestyny

(Od lewej) Julia, Lew, Wit. Fot. Jarosław Pietrzak

Oś czasu krakowskiej Akademii dla Palestyny

    • 10 maja 2024 – skierowanie listu otwartego do rektora UJ

    • 15 maja 2024 – złożenie listu otwartego do Biura Rektora wraz z 2843 podpisami

    • 17 maja 2024 – opublikowanie stanowiska Kolegium Rektorskiego UJ w sprawie działań wojennych w Strefie Gazy

    • 24 maja 2024 – rozpoczęcie strajku okupacyjnego na UJ i UW

    • 26 maja 2024 – powołanie Uniwersytetu Palestyńskiego. Organizacja pierwszych wykładów na Collegium Broscianum

    • 3 czerwca – podpisanie porozumienia o warunkach strajku; początek strajku okupacyjnego na UWr

    • 5 czerwca – posiedzenie URSS UJ

    • 7 czerwca – stanowisko URSS UJ w sprawie poparcia postulatów oraz strajku okupacyjnego

    • 10 czerwca – pierwsze negocjacje w sprawie postulatów, powołanie Zespołu Roboczego ds. Zakresu Współprac z Podmiotami Izraelskimi, wyniki podano 18 lipca

    • 11 czerwca – pacyfikacja strajku na UW

    • 23 czerwca – zawiązanie Ogólnopolskiego Komitetu Strajkowego

    • 26 czerwca – uchwała Senatu UJ i blokada Collegium Novum

    • 5 lipca – apel do Konferencji Rektorów Uczelni Polskich

    • 27-28 lipca – Pierwszy Ogólnopolski Zjazd Delegatów Akademii dla Palestyny we Wrocławiu

    • 6-9 września – Drugi Ogólnopolski Zjazd Delegatów Akademii dla Palestyny w Krakowie

    • 9 września – debata „Współpraca Akademicka w Kontekście Polityki Międzynarodowej”

    • 30 września – podpisanie porozumienia kończącego strajk okupacyjny

    • 15 października – zakończenie strajku okupacyjnego na Collegium Broscianum


Ważne linki:

Zakładka ADP na oficjalnej stronie UJ

Akademia dla Palestyny, konto na Instagramie (tam można znaleźć szczegółowe informacje o działalności ADP)

Debata z Akademią dla Palestyny i władzami UJ

Fot. Jarosław Pietrzak
Fot. Jarosław Pietrzak
Fot. Jarosław Pietrzak
Kropla drąży skałę! Twoje zaangażowanie ma znaczenie. Pomóż w promocji tego portalu. Udostępnij proszę:
Julia Derewiecka
Julia Derewiecka
Artykuły: 1
Skip to content