Nobel w dziedzinie Chemii dla Palestyńczyka Omara M. Yaghi

Królewska Szwedzka Akademia Nauk przyznała dziś Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii trzem uczonym: Susumu Kitadze, Richardowi Robsonowi i Omarowi M. Yaghi, za przełomowe badania nad tzw. metal-organic frameworks (MOF) — strukturami chemicznymi o wyjątkowej porowatości, które mogą znaleźć zastosowanie m.in. w wychwytywaniu dwutlenku węgla, filtrowaniu zanieczyszczeń czy uzyskiwaniu wody z powietrza.

Omar M. Yaghi, który dzieli nagrodę z japońskim i australijskim współlaureatem, ma palestyńskie korzenie — jego rodzice byli uchodźcami palestyńskimi mieszkającymi w Ammanie, i jako nastolatek przeniósł się do Stanów Zjednoczonych.

Według komunikatu Noblowskiej Akademii, trio zostało wyróżnione „za rozwój metal-organicznych ram” — nowe instalacje molekularne, które łączą atomy metali i związki organiczne, tworząc kryształy o dużej powierzchni wewnętrznej i możliwościach przemieszczania cząsteczek.

Nagroda podkreśla znaczenie ich odkryć w kontekście globalnych wyzwań środowiskowych: od usuwania zanieczyszczeń „na zawsze pozostających w przyrodzie” (tzw. forever chemicals) po techniki odzyskiwania wody w suchych rejonach świata.

Ceremonia wręczenia odbędzie się 10 grudnia 2025 roku w Sztokholmie, zgodnie z tradycją Nobla.