Drony DJI zabijają w Gazie
Wojsko izraelskie przerabia drony chińskiej firmy DJI, by zrzucały bomby na szpitale i schroniska w Gazie – wynika ze śledztwa agencji weryfikacyjnej Sanad należącej do Al Jazeery.
Według ustaleń Sanad, drony wyprodukowane przez chińskiego giganta technologicznego DJI zostały użyte do ataków na szpitale i schroniska cywilne, a także do monitorowania palestyńskich więźniów wykorzystywanych jako żywe tarcze przez silnie uzbrojonych izraelskich żołnierzy.
Nie jest to pierwszy przypadek modyfikacji dronów DJI do celów wojskowych – podobne doniesienia pojawiały się już podczas wojny rosyjsko-ukraińskiej w 2022 roku. Wówczas DJI zawiesiło sprzedaż swoich produktów do obu krajów i wprowadziło ograniczenia programowe, uniemożliwiające latanie dronami w określonych strefach i na określonych wysokościach. Jednak DJI nie zaprzestało sprzedaży swoich dronów do Izraela.
Użycie dronów DJI przez izraelską armię nie jest nowością. Już w 2018 roku doniesiono, że drony DJI były szeroko stosowane w różnych jednostkach izraelskiego wojska. Grupa izraelskich działaczy Hamushim wykazała, że wyszkoleni operatorzy wojskowi wykorzystywali model DJI Matrice 600 do zrzucania gazu łzawiącego na protestujących cywilów podczas Wielkiego Marszu Powrotu w Gazie w 2019 roku.
Mimo wcześniejszego użycia przez izraelskie siły zbrojne, udokumentowane w tym śledztwie zastosowanie dronów DJI do ataków na cywilów i chronione cele w Gazie jest bezprecedensowe. Al Jazeera zwróciła się do izraelskich władz z prośbą o komentarz w sprawie ustaleń, lecz do momentu publikacji nie otrzymała odpowiedzi.
![Izraelska armia uzbraja w materiały wybuchowe drona DJI Agras [tamerqdh platforma: X]](https://vivapalestyna.pl/wp-content/uploads/2025/05/dji-izrael1.webp)
Sanad udokumentował kilka modeli dronów DJI, które zostały dostosowane do zastosowań wojskowych. Najbardziej znaczący jest jednak potężny dron DJI Agras, pierwotnie opracowany do użytku rolniczego.
Według producentów, DJI Agras może przenosić znaczny ładunek i jest zdolny do precyzyjnego lotu.
Jak pokazuje śledztwo Sanad, może on również przenosić ładunki wybuchowe do celów, które są poza zasięgiem tradycyjnych sił zbrojnych.
Oprócz modelu Agras, armia izraelska używała dronów DJI Mavic do rozpoznania i namierzania celów w całej Strefie Gazy.
Z kolei kompaktowy dron DJI Avata, stworzony z myślą o filmowaniu rekreacyjnym, został przez wojsko izraelskie przekształcony do nawigacji i mapowania skomplikowanej sieci tuneli pod Gazą.
Gazę Pod koniec 2024 roku Izrael oblegał północną część Gazy, doprowadzając ludność na skraj głodu i stwarzając warunki określane przez obserwatorów ONZ jako „apokaliptyczne”. Mieszkańcy i organizacje humanitarne zgłaszały niepokojącą liczbę cywilnych dronów uzbrojonych w ładunki wybuchowe. W jednym z udokumentowanych przypadków z 17 lipca 2024 roku, dron DJI Agras zrzucił bombę na budynek tureckiej organizacji charytatywnej IHH w Dżabaliji, w północnej Gazie – zaledwie 100 metrów od szkoły pełniącej funkcję schroniska i centrum dystrybucji pomocy.
W listopadzie w Beit Lahia, również w północnej Gazie, DJI Agras zrzucił bombę w dzielnicy mieszkalnej, do której uciekli cywile po izraelskim ostrzale szkoły zarządzanej przez ONZ. Świadkowie powiedzieli Sanad, że atak wydawał się celowo wymierzony w zastraszenie ludności.
Poza bezpośrednimi atakami, zmodyfikowane przez Izrael drony DJI były szeroko stosowane do działań rozpoznawczych i taktycznych na terenie całej Gazy.
W innym przypadku, na nagraniu zdobytym przez Al Jazeerę Arabic, jeden z izraelskich dronów – DJI Avata – śledzi nieznanego Palestyńczyka wykorzystywanego jako żywa tarcza przez silnie uzbrojonych żołnierzy izraelskich w Szu’dżaji w grudniu 2023 roku. Na nagraniu widać, jak mężczyzna otwiera drzwi szkoły, aby sprawdzić, czy nie ma tam palestyńskich bojowników, pod czujnym okiem innego drona rejestrującego całą operację.
Podwójne standardy DJI: Gaza vs Ukraina
W 2022 roku, w odpowiedzi na skargi ukraińskich urzędników, że DJI przekazuje dane ich rosyjskim przeciwnikom, firma zawiesiła sprzedaż do wszystkich partnerów detalicznych w Rosji i na Ukrainie. DJI tłumaczyło ten ruch słowami: „Nigdy nie zaakceptujemy użycia naszych produktów do wyrządzania krzywdy i będziemy nadal dążyć do poprawy świata dzięki naszej pracy”.
Jednak mimo dowodów na wykorzystywanie dronów DJI przez izraelskie wojsko w Gazie, firma nie podjęła podobnych kroków wobec Izraela.
W odpowiedzi na zapytania Sanad, DJI stwierdziło: „Nasze produkty są przeznaczone wyłącznie do użytku pokojowego i cywilnego, a używanie [produktów DJI] do wyrządzania krzywdy potępiamy i zdecydowanie odrzucamy – gdziekolwiek na świecie”.
Na pytanie, czy planuje zawiesić sprzedaż w Izraelu lub wdrożyć środki podobne do tych w przypadku konfliktu rosyjsko-ukraińskiego, DJI nie udzieliło odpowiedzi ani nie podjęło żadnych działań, które ograniczałyby sprzedaż lub funkcjonalność dronów nad Gazą, umożliwiając tym samym ich dalsze wykorzystywanie przez izraelskie siły zbrojne.
