Nowe Horyzonty w ogniu krytyki z powodu sponsora, BNP Paribas

Wrocławski festiwal filmowy Nowe Horyzonty spotkał się z falą krytyki ze strony nie tylko propalestyńskich aktywistów, ale też części publiczności filmowej nieobojętnej na wiadomości napływające ze Strefy Gazy. O kontrowersjach pisze m. in. „Gazeta Wyborcza”. Powodem jest wybór tzw. sponsora tytularnego, czyli głównego sponsora, którego nazwa zostaje włączona w nazwę imprezy. Do niedawna był nim mBank, ale ta współpraca zakończyła się w zeszłym roku. W tym roku festiwal zaczął się oficjalnie nazywać BNP Paribas Nowe Horyzonty.

Organizowane od ćwierć wieku Nowe Horyzonty to dziś największa tego typu impreza w Polsce, festiwal, który ukształtował już całe pokolenia polskich kinofilów. Pokazuje najważniejsze filmy minionego roku z całego świata, mają na nim polskie premiery filmów, które zdobyły rozgłos w Cannes czy Berlinie, a także prezentuje znakomicie przygotowane kuratorsko retrospektywy autorskie i tematyczne. Organizatorzy podają, że w zeszłym roku w Nowych Horyzontach uczestniczyło 167 tyś. osób.

Tymczasem BNP Paribas to jedna z wielkich transnarodowych instytucji finansowych wskazana z imienia w najnowszym raporcie przygotowanym dla ONZ przez międzynarodową prawniczkę Franceskę Albanese, jako jedna z korporacji zarabiających krocie na ekonomicznym współudziale w ludobójstwie Palestyńczyków dokonywanym przez Izrael w Strefie Gazy. Wspierają Izrael m.in. poprzez gwarancje dla emitowanych w Izraelu instrumenty dłużnych. BNP Paribas inwestuje w najważniejszą izraelską firmę zbrojeniową Elbit Systems – podjął tę decyzję z doskonałą wiedzą o tym, co się dzieje w Gazie, bo w 2025 r. Udziela także kredytów włoskiej korporacji zbrojeniowej Leonardo, która eksportuje swoje produkty do Izraela.

Zerwania współpracy z BNP Paribas zażądały Koletyw Kefija, Akademia dla Palestyny, Solidarnościówka Wroclaw, poznańska sekcja międzynarodowego ruchu Students for Justice in Palestine, ale nieoficjalnie wiadomo, że głosy spłynęły także z innych stron.

Na wieść o sponsorze festiwalu, z udziału w nim swoje filmy wycofali już twórcy obrazów Anatomia kontroli i Do Gazy.

W odpowiedzi na stronie internetowej Stowarzyszenia Nowe Horyzonty czytamy m.in.:

“Rozumiemy wagę oskarżeń kierowanych w stronę BNP Paribas i Nowych Horyzontów. Na chwilę przed rozpoczęciem wydarzenia pojawiły się żądania zerwania tej współpracy. Wszelkie próby ich spełnienia i nagłe ruchy z naszej strony doprowadziłyby do odwołania festiwalu, a w dalszej perspektywie odbiłyby się znacząco na funkcjonowaniu całego Stowarzyszenia.

Musimy także podkreślić, że żaden festiwal współcześnie nie może funkcjonować bez wsparcia sektora prywatnego i różnorodnych źródeł finansowania, które gwarantują jego niezależność i stabilność. Chętnie rozpoczniemy debatę dotyczącą etycznego doboru partnerów; o tym, z czego składa się budżet festiwalu i dlaczego partnerzy komercyjni są tak istotni dla przebiegu wydarzenia. Nie chcemy zostawiać tu pustych deklaracji – będziemy informować o rozwoju tego wątku. Najważniejsza deklaracja, którą składamy w tym miejscu, to obietnica szczegółowej analizy wszelkich aspektów i oskarżeń oraz podjęcie rzetelnej decyzji o dalszej współpracy z Bankiem BNP Paribas po zakończeniu tegorocznej edycji festiwalu.”

Festiwal BNP Paribas Nowe Horyzonty ma się odbyć w dniach 17-27 ipca.

BNP Paribas używa imprez kulturalnych do kreowania swojego pozytywnego wizerunku. Jest to od lat część jego strategii. W Polsce jest tytularnym sponsorem festiwalu Dwa Brzegi w Kazimierzu Dolnym, festiwalu Kina Letniego Sopot-Zakopane czy Green Film Festival w Krakowie. W języku aktywistów praktyka wybielania wizerunku przez tworzenie trwałej konotacji ze światem sztuki nosi nazwę „artwashingu”.